Deel 1: de westkust en Antarctica           (Deel 2: De oostkust van Zuid-Amerika: Buenos Aires, Rio de Janeiro... >)

Zuid-Amerika is een prachtig continent en een droom om er een cruisereis te maken: ontdek de tropische regenwouden, de hoge bergtoppen van de Andes, de steppen van Patagonië en gletsjers en ijsbergen helemaal in het zuiden nabij Antarctica.

Als het in Europa winter is, is het daar zomer, dus de meeste cruises in deze regio worden georganiseerd tussen oktober en maart. Een klassieker is de route tussen Valparaiso (Chili) en Buenos Aires (Argentinië) via Kaap Hoorn of de Straat van Magellaan, maar je kan ook vanuit talrijke andere steden in Centraal- of zelfs Noord-Amerika naar het zuiden, en dat zowel langs de westkust (langs Ecuador, Peru en Chili) als langs de oostkust (langs Brazilië, Uruguay en Argentinië). Je moet wel rekening houden met twee lange vluchten, waardoor deze cruises wat duurder zijn.

We bekijken eerst de mooiste havensteden van de westkust, langs de Stille Oceaan, vanaf Panama naar het zuiden.

Panama City/Fuerte Amador

Panama City (of Panama-Stad) ligt via de Golf van Panama aan de Stille Oceaan. De stad werd in 1519 gesticht en van daaruit werd het Incarijk aangevallen. Panama werd in 1671 verwoest door de beruchte piraat Henry Morgan. Door de aanleg van het Panamakanaal maakte de stad, en de rest van het land, een enorme groei door.

Waar meren de cruiseschepen aan?

De cruisehaven, Fuerte Amador, ligt ruim 30 km ten zuiden van de stad op het schiereiland Amador. De schepen ankeren voor de haven en brengen hun passagiers met tenders aan wal.

Het zien waard

Het oude stadsgedeelte van Panama-stad, Casco Viejo, werd in 1997 door de UNESCO tot Werelderfgoed verklaard. In de smalle straatjes staan mooi gerestaureerde koloniale gebouwen naast (nog op te knappen) ruïnes.

De Causeway Amador: verbindt Panama-stad met drie kleine eilanden voor de kust en met de cruisehaven.

Excursietip: bij de Miraflores locks heb je een mooi zicht op het Panamakanaal en hoe de schepen daarin geraken.

Manta (Ecuador)

Manta ligt zowat halfweg de kust van Ecuador en is genoemd naar de Manta-indianen die hier een handelspost hadden.

Waar meren de cruiseschepen aan?

De haven wordt vooral gebruikt door tonijnvissers en vrachtschepen maar er meren ook steeds meer cruiseschepen aan. Er zijn gratis shuttles naar het stadscentrum (een rit van een kwartiertje).

Het zien waard

Manta is een populaire badplaats, vooral voor de Ecuadorianen zelf. De Malecon (zeeboulevard) en de Playa Murcielago zijn de grote trekpleisters.

De haven is ook wel de moeite waard: pelikanen en fregatvogels die rondom de vissersboten zwermen, zorgen voor spektakel.

In het centrum van de stad, die op een heuvel is gebouwd, vind je nog enkele oude houten woningen.

Excursietip: op iets meer dan 10 km ligt Montechristi, een klein 17de eeuws stadje, dat bekend staat als centrum van de Panama-hoed. Je kan die hier rechtstreeks van de producenten kopen.

Weetje: vanuit Ecuador heb je ook de mogelijkheid een cruise naar de Galapagoseilanden te maken. Meer informatie daarover volgt.

Salaverry (Peru)

Salaverry ligt in het noordwesten van Peru, zo’n 17 km ten zuiden van de regionale hoofdstad Trujillo.

Waar meren de cruiseschepen aan?

Cruiseschepen meren hier aan in de grote industriële haven. Salaverry zelf ligt binnen wandelafstand, als je naar Trujillo wil, moet je een shuttle of een taxi (onderhandel over de prijs) nemen.

Het zien waard

In Salaverry zijn er wat toeristenwinkeltjes en met wat geluk kan je er zelfs iets authentiek vinden.

In Trujillo kan je beter shoppen, en is er ook nog wat koloniale architectuur en een mooie kathedraal te zien. Deze stad werd door Francisco Pizarro, de veroveraar van Peru, gesticht in 1534 en genoemd naar zijn geboorteplaats in Spanje.

Op 5 km bevinden zich de ruïnes van Chan-Chan, de vroegere hoofdstad van het Chimú-rijk en nu UNESCO Werelderfgoed.

Ten noorden van de stad, in de vallei van de Chicama, kan je reliëftekeningen uit de duizenden jaren oude Mochicacultuur gaan bekijken in El Brujo.

De zonne- en maantempels Huaca del Sol en Huaca de la Luna, ook uit de Mochicacultuur, liggen ook op zo’n 5 km van de stad.

Callao (Lima/Peru)

Callao ligt op het schiereiland La Punta, 14 km ten westen van Lima, en is de op een na grootste stad en de belangrijkste haven van Peru. In de 16de en 17de eeuw werden producten uit Peru, Bolivia en Argentinië over de Andes naar Callao vervoerd, om van daar te worden verscheept naar Panama en verder naar Europa. In 1746 werd de haven van Callao volledig verwoest door een tsunami na een ardbeving.

Waar meren de cruiseschepen aan?

Cruiseschepen meren aan in de Cruise Portao en als je Lima wil bezoeken zal je dus een shuttle of een taxi (onderhandel over de prijs) moeten nemen.

Het zien waard

In Callao vind je nog wat mooi gerestaureerde koloniale gebouwen en ook het Fortaleza Real Felipe en het Museo Naval del Peru zijn zeker een bezoekje waard.

Maar de meeste cruisepassagiers maken vanuit Callao een excursie naar Lima. Die stad werd in 1535 gesticht door de Spaanse conquistador Francisco Pizarro en kreeg de naam la Ciudad de los Reyes (de Stad van Koningen). In 1746 werd de stad zwaar beschadigd door een krachtige aardbeving die Callao vernietigde. Het historische centrum van Lima is sinds 1988 UNESCO Werelderfgoed.

Je vindt hier nog talrijke voorbeelden van koloniale architectuur zoals het klooster van San Francisco, de Plaza Mayor, de kathedraal, het klooster van Santo Domingo en het Paleis van Torre Tagle.

Archeologische sites in de omgeving zijn Huaca Pullana, gebouwd met natuursteen, uit 200 na Christus en de Huaca Huallamarcatempel, gemaakt van traditionele lemen adobebakstenen uit de 4de eeuw.

Pisco (Puerto San Martin/Peru)

Hoewel Pisco nog vaak onder die naam wordt vermeld op de reisschema’s van de rederijen, is de haven daar (als gevolg van een zware aardbeving in 2007) niet meer geschikt als cruisehaven.

Waar meren de cruiseschepen aan?

De schepen meren nu aan in de Puerto General San Martin op het Paracasschiereiland, zo’n 30 km ten zuiden van Pisco (45 minuten rijden).

Het zien waard

Een mooi stadhuis met veel moorse stijlelementen en de La Companiakerk met vergulde altaren (nu een museum).

De wijngaarden in de omgeving: de stad ontleende zijn naam aan de witte druiven in de omgeving die verwekt worden in de pisco, de nationale brandewijn van Peru.

Tambo Colorado, een van de best bewaarde ruïnecomplexen van de kuststreek.

Excursietip: in de Stille Oceaan tegenover Pisco, op zo’n 15 km, liggen de Islas Ballestas, die ook wel de Peruaanse Galápagos worden genoemd, vanwege de vele zeezoogdieren en zeevogels.

Puerto Matarani (Arequipa/Peru)

Puerto Matarani in een belangrijke industriële havenstad in het zuiden van Peru. Er is hier weing of niets te zien, er worden vooral excursies aangeboden naar de mooie stad Arequipa (op 115 km en drie uren rijden) de derde stad qua inwonertal van Peru (na Lima en Callao). Die stad ligt in een actief gebied van vulkanen en aardbevingen, daarom vind je er vooral laagbouw.

Waar meren de cruiseschepen aan?

In de industriële haven. Transport naar Arequipa zal nodig zijn.

Het zien waard (in Arequipa)

Het centrale plein Plaza de Armas is een van de mooiste van Peru met de enorme kathedraal en talrijke koloniale gebouwen.

Arequipa wordt  ‘La Ciudad Blanca’, de witte stad genoemd, omdat veel gebouwen zijn opgetrokken uit het zilverwitte tufgesteente dat door de vulkaan Misti is uitgestoten.

Het Santa Catalinaklooster: een mooi nonnenklooster uit de 16de eeuw.

El Misti, één van de bekendste vulkanen van Peru, is bijna 6.000 m hoog en is van overal in de stad te zien.

Arica (Chili)

Arica is een belangrijke havenstad in het noorden van Chili, 18 kilometer ten zuiden van de grens met Peru. De Spaanse bezetters gebruikten de haven om het zilver uit de beruchte Potosimijn te verschepen. Arica hoorde lang bij Peru, tot Chileense troepen de stad in 1880 veroverden tijdens de Salpeteroorlog. Een van de bekendse gebeurtenissen tijdens deze oorlog was de verovering van de Morro de Arica.

Arica wordt soms ‘de stad van de eeuwige lente’ genoemd.

Waar meren de cruiseschepen aan?

Cruiseschepen meren hier aan in de Empresa Portuaria op 1.5 km van het stadscentrum

Het zien waard

Vanop de El Morro-heuvel met het oude fort (nu museum) heb je een mooi uitzicht over de stad en de omgeving.

De met palmen begroeide Plaza de Armas en de Plaza San Marcos met een opvallende kerk ontworpen door Gustav Eiffel.

Er zijn hier ook enkele mooie stranden.

De grootste vissershaven van Chili.

Voor de shoppers: 21 de Mayo  is de belangrijkste winkelstraat.

Excursietip: de laaglandoases langs de Rio Lluta en de Rio Azapa.

Iquique (Chili)

Iquique is nu een mooie rijke badplaats en havenstad in het noorden van Chili, een kleine 300 km ten zuiden van Arica. Tot zo’n 125 jaar geleden was dit een arm Changos-indianenkamp met een klein haventje. Tijdens de koloniale tijd werd van hieruit guano en zilver uit de nabijgelegen mijnen verscheept.

Toen, op het einde van de 19de eeuw, hier grote nitraatvoorraden werden ontdekt, werd een spoorlijn aangelegd, de haven uitgebreid en begon de stad explosief te groeien.

Waar meren de cruiseschepen aan?

Cruiseschepen meren aan vlakbij het centrum van de stad.

Het zien waard

Plaza Prat: mooi plein in het historische centrum met onder meer de Torre Reloj-klokkentoren uit 1877, het Teatro Municipal uit 1890 en het Centro Español uit 1904.

De Avenida Baquedano: met een mooi gerestaureerde tram die langs diverse koloniale gebouwen met houten pilaren en balustrades rijdt.

De haven zelf is ook de moeite waard: daar liggen nog oude douanegebouwen en een marinemuseum dat de in Zuid-Amerika beroemde zeeslag om Iquique herdenkt, waarbij de regionale zeeheld Arturo Prat het leven liet.

De vismarkt: hier wordt het afval van de vis in zee gegooid en zeehonden, pelikanen, gieren, meeuwen en andere dieren weten dit en vechten om de restjes.

Je vindt hier ook enkele mooie stranden (Playa Cavancha, Playa Huaiquique en Playa Brava) die van de stad een toeristische topbestemming hebben gemaakt.

Tip: Iquique’s recente populariteit heeft ook nadelige gevolgen: als toerist moet je hier op je hoede zijn voor diefstal.

Isla Chanaral, Isla Damas en Choros (Chili)

Ter hoogte van Punta de Choros en het haventje Caleta Chañaral op het Chileense vasteland liggen, zo’n zes kilometer in zee, drie eilandjes die samen beschermd zijn als Parque Nacional Pinguino de Humboldt. Rond het noordelijke Isla Chañaral zijn er vaak dolfijnen te zien en het zuidelijke Isla Damas herbergt een pinguïnkolonie. Ook zeeotters, dolfijnen, zeeleeuwen en pelikanen voelen zich hier thuis.

Cruiseschepen meren hier soms enkele uren aan om de passagiers een photo opportunity te bieden.

Coquimbo (Chili)

Coquimbo is een Chileense, vrij moderne, havenstad, 460 km te noorden van de hoofdstad Santiago. De wat grotere en mooiere stad La Serena (de tweede grootste stad van Chili) ligt 10 km noordelijker.

Rond 1840 was de goud- en koperindustrie hier erg belangrijk en woonden hier veel Europeanen, vooral Engelsen.

Waar meren de cruiseschepen aan?

Vrij dicht bij de stad, op iets meer dan 1 km, dus te voet nog net te doen.

Het zien waard in Coquimbo

Het Cruz Del Tercer Milenio: een betonnen kruis van 83 meter hoog en 40 meter breed waarin zich onder meer een museum bevindt. Vandaar heb je een prachtig uitzicht over de stad, de baai en de Stille Oceaan.

Mooie stranden.

Het zien waard in La Serena

De Plaza de Armas met de kathedraal, het huis van Gonzalo Videla en de kerk van Santo Domingo, de Japanse tuin en de vuurtoren, even buiten de stad.

Mooie stranden.

Excursietip: de Elqui Valley met wijngaarden en waar de nationale drank Pisco geproduceerd wordt.

Valparaiso (Chili)

Valparaíso ligt ongeveer 70 km ten westen van de hoofdstad Santiago en is de grootste havenstad van Chili. De stad vormt een agglomeratie met Viña del Mar en Quilpué. Valparaíso is een van de mooiste steden van Latijns-Amerika. De stad ligt op enkele steile hellingen die uitkomen in de Stille Oceaan en zo een natuurlijk amfitheater vormen.

Al in 1536 werd de plaats ingenomen door Spanje. Valparaiso groeide snel uit tot een belangrijke tussenstop voor schepen tussen de Atlantische Oceaan en de Stille Oceaan.

In 2014 verwoestte een grote brand duizenden woningen in de stad, maar het historische centrum bleef gespaard.

Waar meren de cruiseschepen aan?

Aan de cruiseterminal Muelle Prat, op wandelafstand van het stadscentrum.

Het zien waard

In het oude centrum vind je nog veel architecturaal en cultureel erfgoed uit de koloniale periode. Dit deel van Valparaíso staat op de UNESCO Werelderfgoedlijst.

Ascencor Concepción: een mooie oude lift naar de wijk Cerro Concepción.

Cerro Concepción: een prachtige wijk op een heuvel met kleurrijke huizen die in de 19de eeuw werden gebouwd door Duitse en Engelse migranten.

Het La Sebastiana Museum: dit was vroeger het huis van de dichter Pablo Neruda met een prachtig uitzicht.

De La Matríz-kerk uit 1842 is ook een bezoekje waard.

Allicht worden je hier excursies aangeboden naar Santiago, maar dat zouden we afraden. Heen en terug moet je minstens drie uren en waarschijnlijker vier uren rijden.

Valdivia en Niebla (Chili)

Dit zijn twee dichtbij elkaar gelegen havensteden aan de monding van de Rio Valdivia. Niebla is wat kleiner en ligt wat dichter bij de Stille Oceaan.

Valdivia is genoemd naar Pedro de Valdivia, de eerste gouveneur van Chili, in wiens opdracht de stad in 1552 werd gesticht in het-gebied van de Mapuche-indiannen. In 1599 werd de plaats tijdens de Mapuche-opstand verwoest en verlaten. Een halve eeuw later werd opnieuw een nederzetting gebouwd, deze keer beschermd door forten in Niebla en Corral. Vanaf het midden van de 19de eeuw groeide de stad snel door een toestroom van vooral Duitse inwijkelingen.

Op 22 mei 1960 vond nabij Valdivia de zwaarst gemeten aardbeving ooit plaats; 9,5 op de schaal van Richter. Er vielen duizenden doden en stad werd grotendeels verwoest.

Waar meren de cruiseschepen aan?

Valvidia Puerto Corral: vandaar moet je een ferry naar de overkant nemen (20 minuten) en dan nog een shutllebus (nog eens 20 minuten).

Niebla: kleinere cruiseschepen meren aan vlakbij het stadscentrum; grotere brengen de passagiers met tenders aan wal.

Het zien waard in Valdivia

Als gevolg van de aardbeving van 1960 heeft het heropgebouwde Valdivia een moderne, weinig authentieke uitstraling. Reisgidsen die het hebben over de ‘parel van het zuiden’ of ‘de mooiste stad van Chili’ overdrijven meer dan een beetje.

Hier en daar staan nog wel enkele mooie 19de-eeuwse gebouwen en langs beide kanten van het centrum staan nog verdedigingstorens (Torreon del Barro en Torreon de los Canelos).

Doordat de stad aan drie rivieren ligt (Rio Calle-Calle, Rio Cau-Cau en Rio Valdivia) worden hier heel wat boottochtjes aangeboden.

De ambachtelijke bierbrouwerij Kunstmann is een van de vele overblijfselen van de Duitse immigratiegolf.

Het zien waard in Niebla

Niebla is een aangenaam stadje, dat door het mooie strand voor populair is als badplaats.

Een bezoekje waard is het fort dat mooi is gerestaureerd en beschermd als Nationaal Monument.

Puerto Montt (Chili)

Puerto Montt, een havenstad in het zuiden van Chili (1.055 km ten zuiden van Santiago), is heel mooi gelegen in het noorden van de Reloncavibaai, niet ver van het prachtige Lago Llanquihue en met de besneeuwde Calbucovulkaan op de achtergrond.

De stad werd pas in 1853 gesticht door Duitse kolonisten maar groeide door haar strategische ligging snSel uit tot de belangrijkste plaats in de wijde omgeving. In 1912 kwam er een spoorverbinding tussen Santiago en Puerto Montt, en kreeg de streek een grote economische stimulans. Van hieruit vertrekken ook de Vavimag-ferryboten naar diverse bestemmingen zoals de Cileense fjorden, Puerto Natales en Chiloé.

Waar meren de cruiseschepen aan?

De meeste schepen meren aan aan de pier in Canal Tenglo. Als er te veel schepen samen toekomen, moeten de passagiers soms met tenders aan wal gebracht worden. Van hieruit is het nog 2 km tot het stadscentrum.

Het zien waard

Ook deze stad is door de aardbeving van 1960 grotendeels verwoest, maar je vindt er toch noch wat mooie gebouwen uit de 19de eeuw, zoals de Redwoodkathedraal.

De levendige haven is zeker een bezoekje waard.

Puerto Monnt dient wel vooral als uitvalsbasis voor excursies naar: de vismarkt van Angelmo, de Osornovulkaan, de Petrohuewatervallen en het Alerce Andino National Park.

Castro/Chiloé (Chili)

De Chileense Chiloé-eilanden vormen een archipel waarvan het grootste eiland Isla Grande de Chiloé heet. De hoofdstad en aanlegplaats is Castro. Het hoofdeiland werd voor de komst van de Spanjaarden in 1567 bewoond door Mapuche-indianen.

Waar meren de cruiseschepen aan?

De schepen gaan voor anker en brengen de passagiers met tenders aan wal in het centrum van Castro.

Het zien waard

60 kerken, gebouwd door jezuïeten-missionarissen, op Chiloé zijn sinds 2000 UNESCO Werelderfgoed. In tegenstelling tot de meeste Spaanse koloniale gebouwen zijn deze kerken geheel gebouwd van hout en bedekt met houten shingles.

Puerto Chacabuco (Chili)

De kleine havenstad Puerto Chacabuco is prachtig gelegen in het midden van de Chileense Fjorden op het einde van de Aisén Fjord.

Waar meren de cruiseschepen aan?

Cruiseschepen gaan voor anker in de baai van Chacabuco en brengen de passagiers met tenders aan wal.

Het zien waard

De Aisén Fjord.

De San Rafael-lagune, genoemd naar de 40 kilometer lange Rafaelgletsjer die hier uitmondt in zee.

Als je nog meer natuurschoon wil zien is een excursie naar het Parque Aiken del Sur te overwegen.

De Chileense Fjorden

Alle cruiseschepen die de zuidwestkust van Chili aandoen, of rondom Kaap Hoorn varen nemen de tijd om één of meer van de prachtige Chileense fjorden, ‘kanalen’ of ‘straten’ aan te doen. De mooiste daarvan zijn: het Chacaokanaal, (in de regio van Chiloé en Puerto Montt), de Comau Fjord, de Piti Palena Fjord, de Reloncavíbaai, de Reñihué Fjord, de Aysén Fjord (in de buurt van Puerto Chacabuco), het Bakerkanaal, het Messierkanaal, het Sarmientokanaal (bevaarbare route van het midden van Chili tot Puerto Natales, Punta Arenas, en zelfs Tierra del Fuego), de Nelsonstraat, het Smythkanaal, de Eberhard Fjord de Agostini Fjord, het Beaglekanaal (bevaarbare route tussen de Atlantische en de Stille Oceaan), de Darwinbaai, het Cockburnkanaal en uiteraard de Straat van Maggellaan zelf.

Overal heb je zicht op ijsbergen, bergen, wouden en de prachtige baaien.

Volgens de liefhebbers mooier dan de Noorse Fjorden, maar spijtig genoeg veel verder van Europa gelegen.

De Pius XI-gletsjer (of Brüggengletsjer)

In Chili zijn er meer dan 3.000 gletsjers, waarvan de Pius XI in Zuid-Patagonië, ook bekend als de Brüggengletsjer (naar de Duitse geoloog Juan Brüggen Messtorff), allicht de bekendste is. Die bekendheid heeft hij te danken aan het feit dat hij in tegenstelling tot de meeste andere gletjsjers, blijkt aan te groeien in plaats van te verkleinen. Er wordt nog wel onderzocht hoe dat komt.

Een aantal cruiseschepen blijft hier enkele uren liggen om de passagiers de kans te geven wat mooie foto’s te maken.

Puerto Natales (Chili)

Puerto Natales is een havenstad in het zuiden van de provincie Última Esperanza van Chileens Patagonië. Het is de eindbestemming van de ferryboten uit Puerto Montt en het belangrijkste vertrekpunt voor de bezoekers van het Parque Nacional Torres del Paine. De plaats leeft nu vooral van toerisme, de vorige anderhalve eeuw was de schaapsteelt hier de belangrijkste economische bezigheid.

Waar meren de cruiseschepen aan?

Kleinere cruiseschepen meren aan in de ferryhaven, grotere schepen brengen de passagiers met tenders aan wal.

Het zien waard

In het stadje zelf is weinig te zien, van hieruit worden wel mooie excursies aangeboden.

In de eerste plaats naar het imponerende Parque Nacional Torres del Paine, geklasseerd als UNESCO Biospfere Reserve, waar je onder meer condors, flamingo’s, puma's en Andesherten kan zien.

Ook interessant in de regio: de Greygletsjer en het Nordenskjoldmeer.

Punta Arenas (Chili)

Punta Arenas ligt in het uiterste zuiden van Chili, bij de Straat Magellaan. Het is volgens de Chilenen de meest zuidelijke stad van het Zuid-Amerikaanse vasteland (volgens de Argentijnen is dat Ushuaia). De naam Punta Arenas is afgeleid van het Spaanse Punta Arenosa (zanderige punt).

De stad werd in 1849 gesticht, aanvankelijk als strafkolonie, maar nadat in 1867 op Vuurland goud werd gevonden stroomden de kolonisten toe. De meesten bleven niet lang en vertrokken per boot richting Californië waar ook goud gevonden was. Wie wel bleef hield schapen. Punta Arenas werd een belangrijke havenstad tot het Panamakanaal voltooid werd. Het blijft wel de meest gebruikte haven voor de scheepvaart naar Antarctica en Vuurland.

Waar meren de cruiseschepen aan?

De schepen gaan voor anker dicht bij de kust en brengen de passagiers met tenders aan wal in de Puerto del Estrecho, in het stadscentrum.

Het zien waard

In Punta Arenas zelf is niet zo heel veel te zien, behalve brede straten, enkele grote villa’s uit de goudzoekersperiode en wat kleurrijke huizen. De cruiserederijen bieden van hieruit vooral excursies aan naar een van de gletsjers, meren of fjorden.

Wel opvallend: omdat hier altijd veel wind is, vind je in de stad een uitgekiend stelsel van windschermen.

Op de Plaza de Armas staat uiteraard een standdbeeld van Ferdinand Magellaan.

Het kerkhof, met een mengeling van armtierige en luxueuze graven, is eventueel wel een bezoekje waard.

Weetje: het is hier ook in de zomer (januari-februari) vaak nat en koud, maximum 15 °C.

Vlak boven Punta Arenas ligt het zuidelijkste skicentrum ter wereld: Cerro Mirador.

Excursietip: op het eiland Isla Magdalena leven meer dan 100.000 pinguïns.

De Straat van Magellaan (Chili)

Vanuit Punta Arenas varen de schepen via Kaap Hoorn, door de beruchte Straat (van) Magellaan naar de Atlantische Oceaan. Een prachtige route met zicht op bergtoppen bedekt met sneeuw, maar - door het vaak barre weer - ook een gevaarlijke route waar al talrijke schepen vergaan zijn.

De Straat van Magellaan loopt tussen Patagonië in het noorden en Vuurland in het zuiden en is genoemd naar de Portugese ontdekkingsreiziger Ferdinand Magellaan (Magalhães) die er in 1520 voor het eerst doorheen voer, tijdens de eerste reis om de wereld (die hij zelf niet voltooide, hij werd gedood op de Filipijnen).

De straat is 600 kilometer lang, en telt vele eilanden.

Tot de opening van het Panamakanaal in 1914 was dit een heel belangrijke route om van de Stille Oceaan naar de Atlantische Oceaan te varen.

Ushuaia (Argentinië)

Ushuaia is de meest zuidelijke stad ter wereld en ligt aan de zuidkust van Tierra del Fuego (Vuurland) aan het Beaglekanaal. De naam werd gegeven door de Yamana-indianen en betekent ‘baai die naar het westen loopt’.

Oorspronkelijk (in 1896) was hier alleen een gevangenis voor zware criminelen. Toen ontwikkelde de houtwinningsindustrie zich rond de stad, werd er goud gevonden in de regio en kwamen van heide en verre kolonisten toe. Nu is toerisme de belangrijkste bron van inkomsten.

Waar meren de cruiseschepen aan?

De schepen meren aan aan de pier van de industriële haven Ushuaiai Terra del Fuego, 10 minuten te voet van het stadscentrum. Als je toch een taxi zou nemen: maak goede afspraken want de taxi’s hebben hier geen meters. Vanaf deze pier vertrekken ook schepen naar Antarctica, waarbij de beruchte Drake Passage moet worden overgestoken, de gevaarlijkste zeeweg ter wereld.

Het zien waard

Ushuaia is populair bij toeristen, al was het maar om te kunnen pochen dat ze daar geweest zijn. Je kan hier (dure) tochten maken met hondesleden, deelnemen aan fakkeltochten, ijsrotsen en bergen beklimmen, skiën, een boottochtje maken op het Beaglekanaal…

Je vindt hier nog wat kleurrijke huizen, maar ook steeds meer lelijke betonnen gebouwen.

Enigszins bezienswaardig zijn het Municipalidad de Ushuaia uit 1903, het Museo del Fin del Mundo, maar misschien vooral het maritiem museum dat gevestigd is in de vroegere gevangenis.

De Avenida San Martín is de belangrijkste winkelstraat.

Excursietip: het nationaal park Tierra del Fuego, op een uur rijden.

Antarctica (De Zuidpool)

In de maanden januari en februari (en door de opwarming van de aarde nu soms ook al in december en maart) worden vanuit Zuid-Amerika, en soms ook vanuit Zuid-Afrika en Australië, een toenemend aantal cruises georganiseerd richting het prachtige natuurlandschap van Antarctica. De rest van het jaar is de zee nog altijd bevroren. Let op, om daar te geraken moeten de schepen meestal door de gevaarlijke straat Drake, het ruwste stukje zee ter wereld.

Eigenlijk (en gelukkig maar) wordt tijdens die cruises alleen een deel van het Antarctisch Schiereiland aangedaan, dat is het noordwestelijk deel van Antarctica, en het minst koude deel van dat continent. Daar liggen de enige twee havens waar cruiseschepen mogen aanmeren: Paradise Bay en Neko Harbour. Het schiereiland is omgeven door een hoop eilandjes waar weer allerlei vaarwegen tussen lopen. In dit gebied kan je soms walvissen zien.

Onder meer Celebrity Cruises, Silversea Cruises, Hapag Lloyd Cruises, Holland America Line en Ponant bieden deze, vaak prijzige cruises aan, net als een aantal kleinere gespecialiseerde ‘expeditieschepen’.

De natuur is hier prachtig met uitgestrekte poolvlaktes, pakijs, ijsbergen en gletsjers. En je kan hier pinguïnkolonies zien, reuzestormvogels, zeeolifanten, walvissen, zeeleeuwen, robben, diverse zeevogels…

Sommige schepen zetten hun Zodiacboten uit zodat je dicht langs de gletsjers kan varen.

Cruises naar Antarctica doen soms ook South Georgia aan, of de Zuidelijke Shetlandeilanden (meer informatie daarover volgt later).

De oostkust van Zuid-Amerika deel 2: van de Caraïben tot Vuurland vind je hier >>>